VLISSINGEN – Vertaler Engels naar Nederlands Coenraedt van Meerenburgh heeft alle 154 sonnetten die geschreven zijn door de legendarische Engelse toneelschrijver William Shakespeare uit het Engels vertaald naar het Nederlands, en uitgebracht in een bundel. Aan dit ambitieuze project heeft de vertaler Engels naar Nederlands gedurende meer dan zes maanden gewerkt, wat neerkomt op ongeveer één sonnet per etmaal. De bundel werd op woensdag 17 oktober gepresenteerd in cultureel ontmoetingspunt ‘De Drukkery’ te Middelburg.
De bundel ‘Shakespeare’s Sonnets’ verscheen in 1609, en onder kenners van literatuur en poëzie heerst alom de opvatting dat deze sonnetten tot de mooiste liefdesgedichten behoren die ooit zijn geschreven. Een sonnet is een honderden jaren oude, van oorsprong Italiaanse, en zeer populaire dichtvorm die zich uiterlijk kenmerkt door het gebruik van slechts veertien dichtregels. Het van oorsprong Italiaanse sonnet bevat twee strofen (paragrafen) van vier regels, en twee van drie regels. Na de eerste acht regels volgt er dan meestal een thematische omwenteling in het gedicht, dat traditioneel handelt over een gekwetste minnaar, weeklagend over zijn lotsbestemming. Al met al vormt deze vorm een uitdaging voor een vertaler Engels naar Nederlands.
Shakespeare week beduidend af van zijn tijdgenoten zowel wat betreft vorm als inhoud: zijn sonnetten bestonden steevast uit drie strofen van vier regels, gevolgd door een strofe van twee regels. Ook thematisch onderscheidde Shakespeare zich door de diepzinnige behandeling van tijdloze en diep menselijke thema’s als dwanggedachten, afgunst, bekoorlijkheid, liefde, seksualiteit en poëzie, decadentie en het sterven. Voor een vertaler Engels naar Nederlands zijn deze thema’s interessant om mee te werken in een vertaling Engels-Nederlands, daar hier het de uitdaging is om universele doch ook zeer persoonlijke thema’s te vangen in een vertaling zonder verlies van lading ten opzichte van de Engelse bron.
Hieronder volgt een weergave van sonnet 73 van Shakespeare, wat wel wordt beschouwd als het schoonste en meest hartverscheurende sonnet van zijn hand. De dichter verhaalt over de met rasse schreden naderende herfst van zijn leven, en weet zich gesterkt door zijn overtuiging dat hij die hij aanspreekt nog onverminderd sterke gevoelens van liefde koestert, wetende dat het niet lang meer zal duren aleer het vuur van de dichter voorgoed zal zijn uitgedoofd.
That time of year thou mayst in me behold
When yellow leaves, or none, or few, do hang
Upon those boughs which shake against the cold,
Bare ruin’d choirs, where late the sweet birds sang.
In me thou seest the twilight of such day
As after sunset fadeth in the west,
Which by and by black night doth take away,
Death’s second self, that seals up all in rest.
In me thou see’st the glowing of such fire
That on the ashes of his youth doth lie,
As the death-bed whereon it must expire
Consumed with that which it was nourish’d by.
This thou perceivest, which makes thy love more strong,
To love that well which thou must leave ere long.
Van bedrijfseconoom tot vertaler Engels naar Nederlands
Van Meerenburgh zag het levenslicht in Oost-Souburg als Marcel van den Driest. Ooit wisselde hij een ontluikende carrière in het bedrijfsleven maar wat graag in voor een functie bij Omroep Zeeland, waar hij de redactie van de muziekafdeling voor zijn rekening nam. Al eerder was hij vertaler Engels naar Nederlands van toneelstukken van Sydney Tomholt. Met het publiceren van eigen poëzie begon hij in het jaar 2005. Het is wellicht niet verwonderlijk dat het sonnet hem het meest na aan het hart ligt, alhoewel de villanelle en het rondeel hem ook kunnen bekoren.
Nu Coenraedt van Meerenburgh de vertaling Engels-Nederlands van alle 154 sonnetten heeft afgerond, mag deze vertaler Engels naar Nederlands en gewezen bedrijfseconoom zich scharen bij het bijzondere doch kleine genootschap van dichters c.q. vertalers Engels die de sonnetten van Shakespeare reeds eerder vertaalden van het Engels naar het Nederlands, te weten P. Verstegen, W. van Elden, A. Verweij en L.A.J. Burgersdijk.
Bent u benieuwd hoe deze Zeeuwse vertaler Engels sonnet 73 heeft vertaald in het Nederlands? Raadpleeg dan zeker de recentelijk uitgebrachte bundel!
Sebastiaan Kunst is een ervaren vertaler Engels en schrijft regelmatig blogs over de Engelse taal en cultuur en aanverwante zaken.