De professionele vertaler Nederlands Engels dient onversaagd zaken te trotseren bij het vertalen van Nederlandse poëzie naar het Engels. Dit valt goed te illustreren aan de hand van de vertaling Nederlands Engels van “Mijn Vlakke Land” van wijlen Jacques Brel, de legendarische Belgische troubadour.
Aangezien de bovengetekende professionele vertaler Nederlands Engels woonachtig is in het Noord-Nederlandse taalgebied, en zeer gecharmeerd is van de lyriek van Brel die handelt over het weerbarstige klimaat van de Lage Landen, is gekozen voor juist dit dichtwerk. Met name het parallel laten lopen van het rijm van dit gedicht kan de nodige hoofdbrekens bezorgen. Gekozen is voor een vrije vorm qua metrum met strikt behoud van het originele rijm.
Graag zou deze professionele vertaler Nederlands Engels een aantal kwesties uitlichten die tijdens de vertaling Engels een aanzienlijke hoeveelheid vorswerk vergden, en waarbij de verste spelonken en krochten van het brein van de professionele vertaler Nederlands Engels opgezocht dienden te worden.
Zo is er bij het rijm van ‘perken’ en ‘kerken’ gekozen voor de volgende constructie: ‘regen’ is in het Engels vertaald met ‘water from the sky’, waardoor ‘hemelhoge kerken’ vertaald kon worden met ‘churches so high’ en zo werd behoud van het rijm gegarandeerd. ‘Domme regelmaat’ werd door de professionele vertaler Nederlands Engels vertaald met ‘dull bore’, en het erop rijmende ‘het land nog vlakker slaat’ met ‘flattens the land even more’.
Bij ‘de vlakte vierendeelt’ is besloten om de vlakte naar het einde van de versregel te halen, en in het Engels te vertalen met ‘heath’, wat hier grofweg op hetzelfde neerkomt: Nederland en Vlaanderen kennen natuurlijk ook veel heides. Bij ‘er onze adem steelt’ is ‘adem’ tevens naar het einde van de versregel gehaald, om in het Engels vertaald te worden met ‘what we breathe’, hetgeen de cirkel weer rond maakte.
Tenslotte is door de professionele vertaler Nederlands Engels voor de vierde stanza bedacht om ‘de Schelde blinkt in zuidelijke zon’ te vertalen met ‘the Scheldt shines at sundown’, waardoor ‘Vlaamse vrouw flaneert in zon-japon’ een prachtig sluitstuk vormde met ‘Flemish dame strolls in sun-gown’.
De oorspronkelijk tekst is in het Frans geschreven door Jacques Brel. Voor deze vertaling is gebruik gemaakt van de Nederlandse vertaling door Ernst van Altena.
Zie hieronder de vertaling Nederlands Engels van dit pronkstuk van Jacques Brel.
My Flat Land
When the North Sea breaks headily on high dunes
And white flakes of foam splash like water balloons
When at the black basalt the surly floods pound
And over dyke and dune the grey fog is found
When the beach is desolate as a desert at low tide
And wet western winds howl with spite
Then fights my land, my flat land
When on the streets, squares and flower beds rain lands from the sky
On roofs and spires of churches so high
The only peaks in this flat land
When under the heavens people are bland
When days pass – a dull bore
And warm easterly winds flatten the land even more
Then waits my land, my flat land
When the low air the waters shave
When the low air teaches us how to behave
When the low air is slate so grey
When the low air is pale as clay
When the northerly wind quarters the heath
When the northerly wind steals what we breathe
Then creaks my land, my flat land
When the Scheldt shines at sundown
And every Flemish dame strolls in sun-gown
When the first spider its spring web weaves
Or in the field in July sunlight trembles and breathes
When the southerly wind through the corn cracks
When the southerly wind rejoices along the tracks
Then rejoices my land, my flat land
Deze professionele vertaler Nederlands – Engels wenst u na het sluiten van dit blog, en na de weemoedige strofen van Brel te hebben gelezen een lente vol warmte, liefde en geluk.
Le plat pays Paroles & Musique de Jacques Brel. © 1962 Editions Jacques Brel (BE+NL)
© 1962 Editions Musicales Eddie Barclay (hors BE+NL)
© Assigned 1964 to Editions Patricia & S.E.M.I. (Hors BE+NL)
Alle rechten voorbehouden. Reproductie verboden.
Sebastiaan Kunst is een ervaren vertaler Engels en schrijft regelmatig blogs over de Engelse taal en cultuur en aanverwante zaken.